W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

„Wolność to nie polityka” - obchody 36. rocznicy wyborów 4 czerwca 1989 r.

04.06.2025

Przyszłość Europy i kondycja demokracji była tematem XI Międzynarodowego Forum „Europa z widokiem na przyszłość. Parlament Słowa”. Wydarzenie zorganizowane w dniu obchodów 36. rocznicy wyborów 4 czerwca 1989 r. było częścią programu kulturalnego polskiej prezydencji w Radzie UE. Kilkuset intelektualistów, artystów, działaczy i przedstawicieli społeczeństw europejskich, zgromadzonych w przestrzeniach Europejskiego Centrum Solidarności oraz Centrum św. Jana w Gdańsku, debatowało nad wyzwaniami współczesnej Europy.

„Wolność to nie polityka” – obchody 36. rocznicy wyborów 4 czerwca 1989 r., fot. Danuta Matloch/MKiDN

Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, wzięła udział w panelu dyskusyjnym „Świat rozdarty wojnami. Czy kultura dialogu ma przyszłość?” oraz w uroczystościach na placu Solidarności w Gdańsku, upamiętniających 36. rocznicę wyborów 4 czerwca 1989 roku.

Wolność to nie polityka. Polityka może być emanacją, ale wolność tworzą kultura i tożsamość. To one łączą pokolenia, przypominają o naszej historii, uczą nas szacunku do różnorodności i jedności. Niech za dowód wystarczy fakt, że każdy z nas, myśląc o tej rocznicy, ma przed oczami obraz na zawsze zapisany w naszej politycznej – i kulturowej – historii: plakat Tomasza Sarneckiego z wizerunkiem Gary’ego Coopera z filmu „W samo południe”. W tym plakacie jest siła, którą wszyscy wtedy czuliśmy. W tym plakacie była tęsknota za Zachodem – jego wartościami, jego możliwościami i jego kulturą - mówiła Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego podczas uroczystości upamiętniających rocznicę czerwcowych wyborów. – Dziś mamy obowiązek nie tylko pamiętać, ale też działać. Mamy obowiązek budować Polskę, która będzie pełna szacunku dla wszystkich obywateli. Polskę, która będzie wspólna niezależnie od regionu czy wielkości miejscowości. Niech ten dzień będzie dla nas wszystkich przypomnieniem, że wolność i demokracja to nie tylko przywilej, ale przede wszystkim odpowiedzialność. Razem możemy budować Polskę, z której będziemy dumni. Codziennie – dodała.

Parlament Słowa – debaty o kulturze, demokracji i solidarności

Forum „Europa z widokiem na przyszłość. Parlament Słowa” stanowiło część obchodów Święta Wolności i Praw Obywatelskich, ustanowionego dla upamiętnienia częściowo wolnych wyborów 4 czerwca 1989 roku. Wydarzenie to zapoczątkowało przemiany demokratyczne w Polsce, a w konsekwencji doprowadziło do rozpadu bloku komunistycznego i powstania nowego porządku w Europie.

Forum otworzyła ministra Hanna Wróblewska.

Gdańsk – stolica „Solidarności” i trwające w tych dniach Święto Wolności i Praw Obywatelskich, to doskonałe miejsce, aby powiedzieć, że potrzebujemy kultury dialogu bardziej niż kiedykolwiek. Dialogu, który nie wiąże się z przekonywaniem do własnego zdania, a ze słuchaniem i zrozumieniem drugiego człowieka – mówiła ministra Hanna Wróblewska. - Kultura ma niespotykaną moc łączenia. To właśnie dzięki nieustannemu dialogowi przetrwała tysiące lat. W dialogu tym musi być jednak miejsce na szczerość, odwagę, kreatywność i wrażliwość na drugą osobę. Wspólnie dają one siłę inspiracji zdolnej zmieniać świat. Życzę jej Państwu w nadchodzących rozmowach. Nie zamykajmy się na argumenty. Dyskutujmy – dodała.

Uczestnicy Forum rozmawiali m.in. o możliwości dialogu w świecie rozdartym wojnami, idei solidarności, nowych definicjach wolności i odpowiedzialności społecznej, a także o różnych wymiarach i wyzwaniach współczesnej demokracji. W ramach Forum odbyło się 6 paneli dyskusyjnych:

  • „Świat rozdarty wojnami. Czy kultura dialogu ma przyszłość?”;
  • „Wyobrażone wspólnoty. Emocje, które zmieniają świat”;
  • „Ekonomia w sercu demokratycznej polityki. Jaka gospodarka przyczyni się do budowy sprawiedliwego społeczeństwa?”;
  • „Przemoc, populizm, autorytaryzm. Czego powinny nauczyć nas współczesne kryzysy?”;
  • „Cyfrowa demokracja. Czy w świecie sztucznej inteligencji znajdzie się miejsce dla obywatelskich wolności?”;
  • „Wolność, sprawiedliwość, solidarność. Obietnice demokracji”.

Wśród gości Forum znaleźli się m.in.: Olga Tokarczuk, laureatka literackiej Nagrody Nobla, Samuel Chu, urodzony w Hongkongu amerykański aktywista, prof. Andrii Portnov, wybitny ukraiński historyk i publicysta oraz prof. Andrzej Leder, filozof kultury. Organizatorami wydarzenia było Narodowe Centrum Kultury i Europejskie Centrum Solidarności.

Więcej informacji o Forum 

Wydarzenia kulturalne towarzyszące Forum

Forum otworzyło spotkanie z Olgą Tokarczuk, które odbyło się 3 czerwca w Centrum św. Jana w Gdańsku. Punktem wyjścia rozmowy, prowadzonej przez prof. Magdalenę Barbaruk, była idea czułości, odgrywająca wiodącą rolę w tekstach i książkach polskiej noblistki. Spotkanie było również próbą znalezienia odpowiedzi na to, w jaki sposób literatura może pomóc w przywróceniu atrakcyjności demokracji. Następnie odbył się koncert Agi Zaryan i Big Bandu Śląskiego w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej im. F. Chopina w Gdańsku. Jego uczestnicy wysłuchali nie tylko utworów polskich legend jazzu (Komedy, Wróblewskiego, Namysłowskiego, Karolaka i Matuszkiewicza), ale też amerykańskiej muzyki jazzowej. W wydarzeniu wzięła udział Marta Cienkowska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Forum zwieńczył koncert „Sounding Europe. From Bach to Pärt” w wykonaniu Marcina Maseckiego i Marcina Markowicza w Europejskim Centrum Solidarności. W jego repertuarze znalazły się zarówno utwory Bacha, Mozarta i Beethovena, jak i współczesne kompozycje estońskiego mistrza Arvo Pärta, jednego z największych żyjących twórców, podejmujących tradycję europejskiej muzyki klasycznej.

Forum „Europa z widokiem na przyszłość. Parlament Słowa” na stronie polskiej prezydencji w Radzie UE 

Program kulturalny polskiej prezydencji w Radzie UE 

Zdjęcia (8)

{"register":{"columns":[]}}