Komunikat w sprawie ekspertyzy "Bioodpady komunalne posegregowane i poddawane recyklingowi u źródła w Polsce 2024"
10.04.2025
Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy zakończył prace nad realizacją przedsięwzięcia pn.: “Bioodpady komunalne posegregowane i poddawane recyklingowi u źródła w Polsce”. Wyniki tej ekspertyzy mogą być wykorzystywane do obliczania ilości bioodpadów komunalnych posegregowanych i poddanych recyklingowi u źródła za rok 2024 i lata kolejne (zgodnie z pkt. 10 załącznika nr II do decyzji wykonawczej komisji (UE) 2019/1004 [1]).
Opracowana metodyka umożliwia gminom dokładne określenie ilości bioodpadów komunalnych poddanych recyklingowi u źródła, w oparciu o pomiary bezpośrednie oraz sezonowość, wielkość gospodarstw domowych i inne zmienne.
Częścią publikacji jest również: „INSTRUKCJA DLA GMIN-METODA BEZPOŚREDNIA”, która krok po kroku przedstawia sposób wyliczenia masy bioodpadów komunalnych posegregowanych i poddawanych recyklingowi u źródła metodą pomiaru bezpośredniego.
Obliczanie masy odpadów poddanych recyklingowi u źródła jest również możliwe innymi metodami oraz na podstawie badań własnych gmin
Po pierwsze, aby zaliczyć bioodpady poddane recyklingowi u źródła do odpadów poddanych recyklingowi można przyjąć jedną z trzech metod określania masy odpadów kompostowanych przez mieszkańców w przydomowych kompostownikach – metodę bezpośrednią, pośrednią i uproszczoną.
Szczegóły znajdują się w komunikacie na stronie MKiŚ.
Ekspertyza wykonana przez IOŚ-PIB nie jest jedynym źródłem danych do obliczenia masy bioodpadów poddanych recyklingowi u źródła – każda gmina może takie badania wykonać na własnym terenie zgodnie z załącznikiem II Decyzji 2019/1004 i uwzględnić je w obliczeniach poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych.
Gminy mogą korzystać ze wskaźników opracowanych przez IOŚ-PIB nawet jeśli na ich terenie były wykonane badania.
Wykorzystanie ekspertyzy „Bioodpady komunalne posegregowane i poddawane recyklingowi u źródła w Polsce” w kontekście stosowania pkt 4 lit a załącznika II do decyzji 2019/1004
Ekspertyza „Bioodpady komunalne posegregowane i poddawane recyklingowi u źródła w Polsce” została zlecona przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz została wykona przez Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy, nad którym kontrolę sprawuje minister właściwy ds. klimatu. Należy więc stwierdzić, że pomiary zostały wykonane „przez organ publiczny lub w jego imieniu”. W efekcie stosując wyniki badań należy wziąć pod uwagę pkt 4 lit a załącznika II do decyzji 2019/1004[2]. W związku z tym masa bioodpadów poddanych recyklingowi u źródła może w uzasadnionych przypadkach przekraczać średnią ilość bioodpadów komunalnych zbieranych przez podmioty gospodarujące odpadami na szczeblu krajowym, regionalnym lub lokalnym.
Związki międzygminne
Nie ma przepisów wskazujących na obowiązek korzystania z tej samej metody obliczania masy bioodpadów poddanych recyklingowi u źródła i z tych samych wskaźników przez każdą gminę w ramach danego związku.
W związku z powyższym każda gmina z danego związku:
- możne stosować zarówno metodę bezpośrednią, pośrednią lub uproszczoną.
- może korzystać z badań wykonanych przez IOŚ-PIB oraz z badań własnych, nie jest to uzależnione od tego czy badania IOŚ-PIB lub własne dają wyższe lub niższe wyniki. Gminy mogą korzystać ze wskaźników opracowanych przez IOŚ-PIB, nawet jeśli na ich terenie były wykonane badania.
Możliwość obliczania recyklingu u źródła w stosunku do bioodpadów komunalnych spożywczych i kuchennych lub do odpadów „zielonych”
Zgodnie z pkt 9 załącznika II decyzji 2019/1004 wzory można stosować do wszystkich bioodpadów komunalnych posegregowanych i poddanych recyklingowi u źródła lub tylko do bioodpadów komunalnych spożywczych i kuchennych posegregowanych i poddanych recyklingowi u źródła. Biorąc to pod uwagę – nie ma możliwości obliczenia masy bioodpadów poddanych recyklingowi u źródła tylko w stosunku do odpadów „zielonych”
Obliczanie poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych
Dodatkowo w celu ułatwienia obliczania ww. poziomu Ministerstwo Klimatu i Środowiska zamieściło na swojej stronie komunikat.
[1] Badania w zakresie bioodpadów komunalnych posegregowanych i poddanych recyklingowi u źródła należy przeprowadzić w pierwszym roku sprawozdawczym a następnie co pięć lat, zaś w odniesieniu do pozostałych lat – w przypadku gdy istnieją powody, by oczekiwać znacznych zmian w ilości bioodpadów komunalnych posegregowanych i poddanych recyklingowi u źródła.
[2] Decyzja z dnia 7 czerwca 2019 r. określająca zasady obliczania, weryfikacji i zgłaszania danych dotyczących odpadów, zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE oraz uchylającej decyzję wykonawczą Komisji C(2012) 2384.
Materiały
Ekspertyza "Bioodpady komunalne posegregowane i poddawane recyklingowi u źródła w Polsce"ekspertyza.pdf 4.78MB instrukcja dla gmin
instrukcja-dla-gmin.pdf 1.54MB Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 3 sierpnia 2021 r. w sprawie sposobu obliczania poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych (Dz. U. poz. 1530)
rozporządzenie.pdf 0.66MB Decyzja wykonawcza 2019/1004 z dnia 7 czerwca 2019 r. określająca zasady obliczania, weryfikacji i zgłaszania danych dotyczących odpadów, zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE oraz uchylająca decyzję wykonawczą Komisji C(2012) 2384
decyzja.pdf 0.54MB